Monocotyl hout 4

Grassen en Bromelia’s

Grassenfamilie (waaronder Bamboe), Poaceae

De grassenfamilie is de grootste familie binnen de éénzaadlobbigen, met 761 geslachten en meer dan 12.000 soorten.

In de bamboetuin, een afdeling in de botanische tuin van de universiteit Utrecht Foto: Raimund Aichbauer

Een monster van Bambusa arundinacea laat duidelijk de knoop tussen 2 internodiën zien Foto: Raimund Aichbauer

In deze groep zijn vooral de bamboe-achtigen van belang. 1821 bamboesoorten worden in 3 groepen verdeeld, gematigde houtachtige bamboe met 37 geslachten en 618 soorten, tropische houtachtige bamboe met 79 geslachten en 1058 soorten en kruidachtige bamboe 23 geslachten en 145 soorten omvatten.

Arundinaria sp, in de bamboeafdeling van de kasteeltuinen Arcen Foto: Raimund Aichbauer

Bamboe heeft gewoonlijk internodiën die tussen de knopen sterk verlengd zijn.
De strekking van de internodiën komt bij sommige soorten overeen met de groei van één dag, waarbij 1 blad of zijtakje gevormd wordt.
Hoewel de groei vaak maar kort is, bij sommige soorten is dat minder dan 2 maanden, kunnen ze toch meer dan 40 meter hoog worden.

Een in bloei staande bamboesoort, Arundinaria sp. Foto: Raimund Aichbauer

Daarna worden alleen nog zijtakjes of nieuwe bladeren gevormd die op de knopen ontluiken.
Enkele bamboesoorten bereiken een stengeldiameter van 30 cm. De stengel kan in sommige gevallen meer dan 100 jaar in leven blijven.
Bamboe sterft in de regel pas na de bloei af en dat tijdstip kan per soort sterk uiteenlopen.
Sommige soorten bloeien meerdere keren en sterven pas daarna af, maar veel soorten bloeien maar 1 keer en gaan daarna dood.

Phyllostachys pubescens, de aan de binnenzijde staande vaatbundels met 4 skerenchymkappen, verder naar de buitenkant worden de tangentiaal gerichte kappen steeds kleiner en de radiaal gerichte langer, kops vlak, 15x vergroot Foto: Raimund Aichbauer

Op enkele uitzonderingen na zijn de internodiën van de stengel hol. Een soort met een dichte stengel is o.a. Colihue, Chusquea coleou, een bamboe-geslacht dat in Midden- en Zuid-Amerika voorkomt en in tegenstelling tot andere soorten ook meerdere keren bloeit.

De vezels verlopen recht en de vaatbundels hebben alleen aan de knopen, het contactvlak van 2 internodiën, verbindingen onderling.

Aan de knopen van de internodien ontspruiten ook later nog twijgen met bladeren, Arundinaria sp. Foto: Raimund Aichbauer

Tussen de internodiën is het contact met de naastgelegen vaatbundels erg beperkt, maar soms is dat wel aanwezig.
Een vaatbundel bestaat gewoonlijk aan de binnenzijde uit 4 sklerenchym-kappen, waarvan 2 tangentiaal en 2 radiaal gericht zijn.
Verder naar de buitenkant strekken zich de radiaal gerichte sklerenchym-kappen en worden de tangentiaal gerichte kappen steeds kleiner.
Bij de bamboesoorten, die ik heb onderzocht, is de sklerenchym-kap aan de binnenzijde dan het grootst.

Phyllostachys edulis, monsters van uit 3 lagen verlijmde 4 mm dikke platen van Phyllostachys edulis Foto: Raimund Aichbauer

Bromeliafamilie, Bromeliaceae

De bromeliafamilie bevat 76 geslachten met meer dan 2500 soorten.

Puya raimondii komt voor in het hoge, droge Andesgebergte en is de grootste bekende bromeliasoort.
De plant kan wel 100 jaar oud worden en heeft een opvallende architectonische vorm en kan, inclusief de bloeistengel, tot wel 15 meter hoog worden.

Puya raimondii, de grootste van alle bromelias die hoog in de Andes groeit,
Foto: Biodiversity center van Naturalis https://natuurwijzer.naturalis.nl/

Op dit moment heb ik nog geen houtig weefsel hiervan kunnen onderzoeken.

Terug naar pagina 1